دلایل متنوعی وجود دارند که مقاوم سازی یک ساختمان را تبدیل به امری ضروری می کنند. برخلاف تصورات مردم مقاوم سازی فقط مختص سازه های قدیمی نیست حتی به تکرار اتفاق افتاده است که ساختمانی قبل از این که مورد بهره برداری قرار بگیرد، مقاوم سازی شده است. از این رو دلایلی که منجر می شود به دنبال یافتن یک روش مقاوم سازی باشیم را باید به خوبی بشناسیم.
1- مقاوم سازی ساختمان به دلیل خطاهای طراحی
عوامل موثر در این خطا بسیار متنوع است. فراموش کردن یک بند آیین نامه، فرض اشتباه در مورد شرایط ساختمان، اشکال درپیش بینی و شناخت پارامترهای ژئوتکنیکی، کم توجهی و نادیده گرفتن اصول و مبانی صحیح طراحی ساختمان ها، اشکال در تهیه نقشه ها، مدارک و جزئیات اجرایی و ... در این دسته گنجانده می شود.
آیا تابحال شده در ساختمانی که هنوز حتی بارهای مرده به صورت کامل به آن وارد نشده خیز شدید و ترک های ریز در تیر و دال مشاهده کنید، آزمایش مقاومت بتن نتایج قابل قبولی داشته است، پس اشکال از کجا می تواند باشد؟
2-مقاوم سازی ساختمان به دلیل مشکلات اجرایی
شاید مهمترین زنجیره در ساخت یک ساختمان مجریان باشند. بر خلاف اینکه مهندس طراح به راحتی تا چندین رقم اعشار در محاسبات را در کنترل و اختیار خود دارد، داشتن دقت نظر در مراحل اجرای ساختمان کار دشواری است. خطا می تواند در مراحل آرماتوربندی، قالب بندی، بتن ریزی، عمل آوری، اندازه گذاری ها، شاقول کردن و ... اتفاق بیافتد. یکی از دلایل نیاز به مقاوم سازی از این رو اتفاق خطاهای اجرایی در مراحل ساخت است.
3-مقاوم سازی ساختمان به دلیل تغییرات آئین نامه ای
به دلیل نقص نسبی و تکامل تدریجی دانش بشری و کامل شدن تحقیقات و مطالعات و بهره گرفتن از تجربیات به دست آمده، آیین نامه ها و دستورالعمل های طراحی ساختمان رفته رفته کامل‌تر شده و لذا ممکن است ساختمان های قدیمی تر که با آیین نامه های قبلی طراحی و ساخته شده اند، نیاز به مقاوم سازی پیدا کنند هرچند اشتباه یا نقصان آیین نامه متوجه مهندس نمی شود ولی به هر حال با تغییر آیین نامه ها ساختمانی که تا دیروزِ نشر آیین نامه جدید ایمن محسوب می شد ممکن است دیگر ایمن نبوده و نیاز به ارتقا در مقاومت و شکل پذیری داشته باشد.
4-مقاوم سازی به علت مغایرت مشخصات مصالح استفاده شده با مقادیر فرض شده
تغییر مقادیر مشخصات مصالح بکار رفته در ساختمان نسبت به مقادیر طرح بسیار رواج دارد. این خطا هم در سازه های بتنی و هم در سازه های فولادی موجود است برای مثال در بسیاری از موارد مقادیر مقاومت فشاری بتن کمتر از مقدار مشخصه در نظر گرفته شده برای سازه است و به عبارت عامیانه مقاومت بتن جواب گو نیست. در بسیاری از این موارد نهایتاً دو راه برای تصمیم گیرنده باقی می ماند، تخریب یا مقاوم سازی.
5-مقاوم سازی ساختمان به علت افزایش بار بر روی ساختمان
افزایش بارگذاری ساختمان امری اجتناب ناپذیر است و ممکن است به شکل های مختلفی اتفاق بیافتد، افزایش تعداد طبقات ساختمان ، تغییر در پلان معماری و افزایش ابعاد ساختمان و ... نیاز به مقاوم سازی در سازه را به وجود می آورند.
6-مقاوم سازی ساختمان به علت تغییر در کاربری ساختمان
این مسئله بسیار اتفاق میافتد برای مثال واحدی مسکونی تبدیل به بایگانی یا انبار یک شرکت می شود.
7-مقاوم سازی ساختمان به علت نصب تجهیزات
نصب ماشین آلات بر روی ساختمان، تعبیه تجهیزات مکانیکی یا مخابراتی و ... بر روی بام یا هر جای دیگر.
8-نیاز به مقاوم سازی ساختمان بعلت تغییر در عضوهای سازه ای (تغییر در سیستم سازه ای مثل حذف یک ستون یا بادبند)
گاهی ممکن است عضوی از سازه دچار تغییراتی شود. برای مثال حذف یک ستون، تعبیه بازشو در دیوار و مواردی مشابه آن.
9- نیاز به مقاوم سازی به علت حوادث غیر مترقبه
سوانحی غیر مترقبه مثل تصادف یک کامیون با پایه پل یا برخورد یک خودرو به ساختمان، انفجار، حملات تروریستی، آتش سوزی و ... مواردی هستند که در مواقع لازم باید اقدامات لازم جهت مقاوم سازی در مقابل آن ها انجام بپذیرد.
